Alexandra, een felle Italiaanse met kersrode lippen staat me die zaterdag in juli 1992 op te wachten in Sheremetovo-luchthaven.
Via een Zwitsers-Russische connectie ben ik als eenentwintigjarig meisje aan deze zakenvrouw toevertrouwd. Zíj is blij om een kamergenote te hebben in deze grootstad en ík krijg op die manier een logeerplek en gezelschap op mijn eerste dag in Rusland.
Het is zondag en ze heeft haar chauffeur een dagje vrij gegund. Ze troont me mee naar het Rode plein dat er verlaten bijligt in de broeierige hitte. Twee soldaten staan stokstijf te smelten aan het Lenin-mausoleum.
Uit elke steen van het plein kringelen warmtesliertjes die het zicht van de kleurrijke uivormige koepels als in een hallucinatie vertroebelen. Buiten de duiven en de wachters houdt niemand het hier langer dan tien minuten vol.
Ter verkoeling rijden we de stad uit naar een kunstmatig meer dat is ontstaan bij het uitgraven van de aanpalende autostrade. Elk stukje van het morsige strand is ingepalmd door Moskovitische families met picknickmanden, tienergroepen met fluo bikini’s en dronken ex-gedetineerden met zwaar getatoeëerde lijven. In die tijd waren tatoeages nog geen dagelijkse kost en strikt voorbehouden aan stoere bonken.
Bij onze intrede – toch wel duidelijk herkenbaar als buitenlands duo- voelen we de blikken van alle zonnebaders op onze huid. De Italiaanse schoonheid laat zich gewillig complimentjes toewerpen. Dankzij mijn Russisch-voor-beginners begrijp ik, dat wat er gezegd wordt, niet altijd even flatterend is. Maar ik krijg het niet over mijn hart om haar illusie aan diggelen te slaan.
Als we, murw gebakken, terugkeren naar de parking aan het dennenbos, blijkt Alexandra’s rode Fiat spoorloos te zijn. Neen, we hebben ons niet vergist. Tussen de fletsgekleurde Lada’s moest ons voertuig direct opvallen.
“Ik weet van niks” is het enige wat de baboesjka in geruit keukenschort uitbrengt. De hele dag staat ze ‘op wacht’ aan een compleet overbodige bareel. Zo creëerde het vorige regime honderd procent tewerkstelling. Het is onmogelijk dat deze rondborstige oma niets heeft gezien. Maar meer dan schouders ophalen en angstig om zich heen kijken doet ze niet.
De autodiefstal aangeven aan de politie? Nieuwsgierige omstaanders proesten het uit bij ons voorstel tot kennismaking met de prille post-sovjet ambtenarij. Gelukkig is er een behulpzame man die aanbiedt om ons erheen te rijden.
Helaas, we hebben niet de luxe om op rijstijl te selecteren, dus nemen we plaats voor een helse rit.
De snelheid is niet afgestemd op de staat van het wegdek. Uitwijken voor de diepe putten blijkt niet zonder gevaar. Getuige daarvan het verse wrak in de berm, de hevig bloedende chauffeur ligt er nog in.
Het politiebureau is een alleenstaande barak aan de overzijde van een spoorweg. Onze weldoener heeft niet het geduld om te wachten tot de slagbomen zich openen. Net als we midden op het uitgebreide sporendek staan, vliegt er een trein langs. Vlak voor onze neus. Een moment later scheert een tweede, luid toeterend, rakelings naast de kofferbak. Even wordt de auto door de luchtverplaatsing van de grond gelicht. Bij het neerkomen botst hij nog enkele keren na.
Samen met de treinen flitst ons leven aan ons voorbij. Het beeld – waarin we een fractie van een seconde van onze dood verwijderd zijn- passeert de rest van de dag in slow motion langs ons netvlies.
Later die avond, terug aan Alexandra’s appartement vindt ze in de gang voor haar deur -waarvan het slot blokkeert- een gigantische bos rode rozen. Ondanks haar paniek over het slot, is ze toch in de wolken. Ze vermoedt dat het cadeautje van haar chauffeur afkomstig is, die volgens haar wel héél veel moeite voor haar heeft gedaan. De hele avond blijft ze verbaasd herhalen: “In al mijn tijd in Moskou heb ik hier nog nooit een roos te koop gezien!”
Als ik de volgende dagen, zonder chauffeur, maar met de metro de stad doorkruis, ontmoet ik ondergronds bij elke halte minstens één verkoper van gigantische bossen rode rozen.
Wabi-sabi 
Geef een reactie